تند خوانی چیست؟
تندخوانی مجموعه راهکارهای عملی و فنونی است که سرعت مطالعه را به شکلی چشمگیر افزایش می‌دهد و امکان یادگیری حجم زیادی از مطالب را در زمان کوتاهی فراهم می‌سازد.
اکثریت بر این باورند که اگر اهسته مطالعه کنند، اندوختةذهنی‌شان افزایش خواهد یافت، حال آنکه بر پایة دیدگاه پژوهشگران خلاف این امر صادق است. به باور آنان در حالی که میزان اندوختة ذهنی مطالعه‌کنندة معمولی تنها ۳۵٪ است، این حالت برای تندخوان حداقل ۵۳٪ خواهد بود.
افزایش سرعت مطالعه هم مانند سایر امور نیازمند یکسری تمارین می باشد. چندین عامل هم باعث کاهش سرعت مطالعه می شود.
عوامل کاهش سرعت مطالعه:
1-چشم شما به سرعت تشخیصی عادت می‌کند.چشم شما در هر سطر بین ۸ تا ۱۰ دفعه توقف دارد.
2-کلمات هر سطر را یکی یکی خوانده و به پیش می‌روید. (به جای خواندن ۲ یا ۳ کلمه در هر بار)
3-زمانی که کلمات، حروف و سیلاب‌های جمله ای را می‌خوانید، گاهی فکر می‌کنید که شاید درست متوجه مطلب نشده‌اید یا شاید خوب نخوانده باشید و با این تصور مرتب به عقب برگشته جملات را تکرار می‌کنید.
4-موقع مطالعه جملات را بلند بلند تکرار می‌کنید یا مانند مواقعی که مطلب را بلند می‌خوانید. لب‌های خود را تکان می‌دهید یا با صداهای مختلف به هنگام مطالعه با خود زمزمه می‌کنید.
5-بر روی مواردی که در درجه‌ی ۳ و ۴ اهمیت قرار دارد، تمرکز کرده به همین دلیل از درک کامل و واضح موضوع اصلی، باز می‌مانید.
6-به صورت غیرفعال مطالعه کرده هرگز سعی نمی‌کنید که در جریان و مسیر مطالعه، هدف و منظور نویسنده و ارتباط بین اجزا را بیابید.
7-قادر نیستید به حد کافی بر مطالعه و مطالبی که می‌خوانید متمرکز شوید و به همین دلیل، حواستان متوجه سر و صدای اطرافتان می‌شود و اتفاقات پیرامونتان به آسانی، تمرکز شما را برهم می‌زند.
هر چه سرعت ما در مطالعه بیشتر باشد ما زودتر کل مطلب را درک می کنیم . لذا باید آهسته آهسته سرعت خود را افزایش دهید و باید تمرین کنید که چشمتان سریع از روی عبارات عبور کند و کل مفهوم را سریع بگیرد.
حتی در ذهن خود هم نباید کلمات را تلفظ کنید. باید فقط معانی کلی را مد نظر قرار دهید.
روش های افزایش سرعت مطالعه:
1-کاهش مکث‌ها و توقف چشم هنگام مطالعة سطور:
این همان تمرکزهای لحظه‌ای روی حروف و واژه‌هاست. ما هنگام خواندن هر یک از سطرهای یک متـن چشمان خود را به صورت جهشی به سمت جلو حرکت می‌دهیم. اکنون هر چه این مکث‌ها و جهش‌ها را کاهش دهیم سرعت خواندنمان نیز افزایش می‌یابد. تعداد این توقف‌ها معمولاً در افراد کندخوان به ۷ بار در هر سطر می‌رسد اما شما می‌توانید این تعداد مکث را به ۳ بار در هر سطر کاهش دهید.
هنگام مطالعه چشمان خود را در طول سطور حرکت دهید و نه سر خود را برای کاهش مکث‌ها و توقف‌ها باید زاویةدید خود را افزایش دهید. برای این منظور باید سعی کنید تصاویری را که گوشةچشمان‌تان است بدون این‌که به طور مستقیم به آن‌ها نگاه کنید، ببینید. اجازه ندهید حین مطالعه دیدتان دچار سرگردانی شود.
2-گروه بندی واژه‌ها:
ما دیگر آموخته‌ایم که چگونه حروف را با یکدیگر ترکیب کرده و کلمات را خوانده و درک کنیم. اکنون باید بیاموزیم که دسته‌ای از کلمات را با یکدیگر ترکیب کرده و یک جمله را در آن واحد بخوانیم. در قدم بعدی باید بیاموزیم که چگونه جملات را دسته‌بندی کرده و مفهوم کلی یک پاراگراف را استخراج کنیم.
ثابت شده است که دسته‌بندی واژه‌ها قوة ادراک و فهم را افزایش می‌دهد. به طور کلی مفهوم را از یک دسته واژه آسان‌تر می‌توان استخراج کرد تا از کلمات منفرد و حتی حروف.
3-عدم بازگشت به عقب:
اغلب افراد عادت کرده‌اند هنگام مطالعه به عقب بازگشته و واژه‌ها یا قسمت‌هایی از متن را که به درستی متوجه نشده‌اند بازخوانی کنند.
این کار فقط از سرعت خواندن شما می‌کاهد. شما می‌توانید با مطالعة تکمیلی، قسمت‌هایی را که به درستی متوجه نشده‌اید درک کنید. شاید با خودتان بگویید که این بازخوانی مجدد هم‌زمان‌بر است؛ اما بازگشت مکرر به عقب برای بازخوانی قسمت‌های درک‌نشده به مراتب وقت‌گیرتر از مطالعة مجدد یک مطلب به روش تندخوانی است.
4- مطالعه هدفمند:
هدف خود را از مطالعة هر مطلب از پیش تعیین کنید. برای خود مشخص کنید که می‌خواهید چه نوع اطلاعاتی کسب کنید. این کار سبب می‌شود که اطلاعات غیر ضروری و حاشیه‌ای را در فرایند مطالعه حذف کنید.
5-صرفاً مطالعه کلمات و مفاهیم کلیدی:
«ما» برای نوشتن مطالب ناگزیریم پاره‌ای دستورهای نوشتاری و ساختار صحیح جملات را رعایت کنیم. اما هنگام خواندن لازم نیست آن نکات را رعایت کنیم. ۴۰ تا ۶۰ درصد کل یک متن از واژه‌ها و حروف غیر ضروری (البته برای درک آن) تشکیل شده است؛ حروف ربط مانند 'و' و 'یا'. بیاموزید تنها اسم‌ها و افعال را بخوانید. نکات و مفاهیم اصلی یک پاراگراف را یافته و آن را در ذهن بسپارید و جزئیات خارج از موضوع اصلی را حذف کنید.
6-عدم مطالعه با صدای بلند:
در فرایند مطالعه باید فقط چشم‌ها و مغز درگیر باشند. سرعت قوة بینایی شما بسیار بیشتر از سرعت تکلم شماست؛ بنابراین از تلفظ حروف و واژه‌ها حین مطالعه خودداری کنید. موضوع اصوات به همین جا ختم نمی‌شود. ما حین خواندن در ذهن خود نیز اصوات مرتبط با حروف و واژه‌ها را بیان می‌کنیم. این همان ندای درون شماست زمانی که به اصطلاح در دلتان مطلبی را می‌خوانید؛ یعنی ما پس از دیدن یک کلمه صبر می‌کنیم تا صدای مرتبط با آن کلمه (تلفظ) در ذهنمان کامل شود؛ سپس به سراغ کلمةبعدی می‌رویم. این عادت نیز سرعت مطالعة شما را کاهش می‌دهد. به یاد داشته باشید که حذف کامل این صداها در مغز و ذهن غیر ممکن است اما می‌توان آن‌ها را به حداقل رساند.
7-حذف عوامل پرت‌کننده حواس:
در محیط مطالعة خود هر عاملی را که موجب پرت شدن حواس شما می‌شود حذف کنید.
8-انس و آشنایی هر چه بیشتر با واژگان و اصطلاحات آن زبان:
هر چه با واژگان و اصطلاحات یک زبان آشناتر و مأنوس‌تر باشید درک بهتری از متون نگاشته‌شده به آن زبان خواهید داشت. تا می‌توانید واژه و اصطلاح جدید بیاموزید.
9-تمرکز در هنگام مطالعه:
تمرکز خود را حین مطالعه حفظ کنید. حین خواندنِ یک مطلب، در آن واحد به چیز دیگری فکر نکنید.
یادمان باشد که به سر انجام رساندن هر کاری نیازمند صبر است برای رسیدن به سرعت ایده ال در مطالعه هم باید با صبر کافی به انجام تمارین ذکر شده بپردازیم.